Rasbeschrijving pawpaw
Susquehanna
Dit ras is geselecteerd door de Amerikaanse veredelaar Neal Peterson, de stichter van “The Paw Paw Foundation” (PPF).
Voor de uitleg van de herkomst van dit ras is eerst een stukje geschiedenis vereist. Aan het eind van de 19-de eeuw en in de eerste helft van de 20-ste eeuw waren reeds enkele Amerikanen bezig geweest met het verzamelen van de beste pawpaw-variëteiten, welke ergens in wilde populaties waren gevonden en die binnen die wilde populatie opvielen door bijvoorbeeld grotere vruchten en/of een betere smaak. Deze vroege geselecteerde variëtieten hadden daardoor dus aanzienlijk betere eigenschappen dan de gemiddeld in het wild voorkomende vormen. In 1916 werd zelfs een prijsvraag uitgeschreven, gesponsord door de American Genetics Association, waarbij verzamelaars werden opgeroepen hun beste variëteiten in te sturen voor een test. De selectie ‘Ketter’ uit Ironton (Ohio) won de test, terwijl nog zes andere selecties werden uitgeroepen als superieur aan de overige ingezonden selecties.
Ondanks de serieuze pogingen aan het begin van de 20-ste eeuw om het gewas te verbeteren en gereed te maken voor mogelijke commercialisatie, bleek echter dat al dit werk in de periode 1940-1950 weer in de vergetelheid was geraakt; historische collecties raakten in verval en gingen in veel gevallen zelfs geheel verloren. De meeste benaamde rassen uit de eerste helft van de 20-ste eeuw verdwenen op deze wijze; slechts een tweetal rassen uit die periode bleven behouden. Zelfs de superieure selectie ‘Ketter’ ging op deze wijze verloren….
Vanaf 1975 verkreeg de Amerikaanse veredelaar Neal Peterson opnieuw interesse in selectie en verbetering van de pawpaw. Hij realiseerde zich dat het een onmogelijke opgave zou zijn om overal in het natuurlijke verspreidingsgebied de best mogelijke wilde pawpaws op te sporen. Hij bestudeerde oude literatuur uit het begin van de 20-ste eeuw en hij realiseerde zich dat door zijn voorgangers zo’n 50 tot 100 jaar eerder al waardevolle collecties waren opgebouwd, waar echter inmiddels niets meer van bekend was. Daarom besloot hij vervolgens om deze oude collecties weer op te sporen, of beter gezegd: wat daar in sommige gevallen nog van over was. Dit bleek niet mee te vallen. Het tijdverloop bleek in veel gevallen te groot, historische gecultiveerde bomen bleken in de meeste gevallen verdwenen of soms overwoekerd geraakt. In overwoekerde gedeeltes kon Peterson echter soms toch nog oude gecultiveerde bomen traceren. Hiervan heeft hij zaden verzameld, aangezien deze zaden de grootste kans hadden om de gewenste superieure genen in zich te dragen.
Zaden van verschillende herkomsten, in de meeste gevallen afkomstig van historische locaties, werden door Peterson uitgezaaid en de zaailingen uitgeplant in twee experimentele boomgaarden. In totaal werden circa 1.500 zaailingen geplant en getest in de periode 1981-1998. De meest waardevolle zaailingen bleken afkomstig van de Blandy Experimental Farm in Virginia, alwaar vroeger pawpaw-selecties van verschillende herkomsten waren verzameld. Zo werd bijvoorbeeld ook de historische collectie van de bekende pawpaw-verzamelaar George A. Zimmerman in 1941 door zijn weduwe aan de Blandy Experimental Farm geschonken.
Het ras ‘Susquehanna’ is een voorbeeld van een superieure zaailing, welke afkomstig is van de door Peterson op de Blandy Experimental Farm verzamelde zaden. Deze selectie werd aanvankelijk onder kwekersnummer ‘PPF 11-5’ getest en werd omstreeks 2002 geïntroduceerd onder de naam ‘Susquehanna’, genoemd naar een rivier in het noordoosten van de Verenigde Staten.
Het ras ‘Susquehanna’ is de favoriet van Neal Peterson zelf, vanwege de combinatie van de zeer grote vruchten (kunnen meer dan een halve kilogram zwaar worden), het buitengewoon goede aroma, de zoetheid, de buitengewone vlezigheid (zeer weinig zaden die samen slechts 3-4% van het vruchtgewicht wegen) en de stevige boterachtige structuur van het vruchtvlees. De vruchten hebben een relatief dikke huid, waardoor de vruchten minder kwetsbaar zijn dan van de meeste rassen.
Bovendien heeft de boom een fraaie sierlijke groeiwijze, die hem geschikt maakt voor siertuinen en parken. De boom zou ook redelijk goed tegen snoeien kunnen, al gebeurt dit meestal niet bij pawpaw’s. De bomen hebben een redelijke productiviteit. Aan de hand van ervaringen in FruitLent lijkt het er op dat de vruchten wat eerder rijp worden dan die van de andere rassen (terwijl op grond van buitenlandse gegevens de vruchten juist mogelijk wat later in het seizoen zouden rijpen). In FruitLent blijkt ook dat de boom wat eerder herfstkleuren vertoont dan de ander rassen. Wellicht dat de wat vroegere rijping daar ook mee te maken heeft. We weten niet of deze vroegere herfstkleuren een ras-eigenschap zijn, of dat dit een andere oorzaak heeft (zoals: standplaats, incompatibiliteit onderstam ?).
Sinds het najaar van 2015 is een boom van ‘Susquehanna’ in de collectie van FruitLent aanwezig, afkomstig van de kwekerij van Neal Peterson zelf, welke op 7 november 2015 is uitgeplant op de definitieve plaats (ter vervanging van onze boom van ‘Sunflower’). De boom heeft in 2019 voor het eerst vruchten gedragen.