‘Matua’ is een mannelijk ras welke behoort tot de soort Actinidia deliciosa. Het ras behoort tot de klassieke Nieuwzeelandse rassen en werd in de jaren ’50 van de vorige eeuw geselecteerd door H.M. (Harold) Mouat en W.A. (Bill) Fletcher, die een aantal mannelijke planten bij kiwitelers uit het Te Puke-gebied in Nieuw-Zeeland verzamelden en vervolgens beoordeelden op bruikbaarheid. Deze selectie, waarvan de verdere herkomst onbekend is gebleven, kreeg zijn uiteindelijke naam in 1968. In de Maori-taal (de oorspronkelijke bewoners van Nieuw-Zeeland) betekent het woord Matua “vader”. Het ras was met name bedoeld als bestuiver voor de vroeg bloeiende klassieke Nieuwzeelandse vrouwelijke rassen ‘Abbott’, ‘Allison’ en ‘Bruno’.

De planten van ‘Matua’ zijn groeikrachtig en bloeien rijkelijk met trosjes van 1 tot 5 (gewoonlijk 3) bloemen die een goede stuifmeelkwaliteit hebben. Bloemtrosjes met meer bloemen is voor een mannelijk ras een gunstige eigenschap, omdat de bijbloemen iets later bloeien dan de hoofdbloem en daarmee de bloeitijd wordt verlengd. Hierdoor is ‘Matua’ een ras met een vrij lange bloeiperiode, waardoor deze in staat is om diverse verschillende vrouwelijke rassen te bestuiven. Mannelijke rassen met een latere bloeitijd (zoals het andere klassieke Nieuwzeelandse ras ‘Tomuri’) hebben over het algemeen een minder uitbundige bloei dan ‘Matua’.

‘Matua’ is binnen de soort Actinidia deliciosa dus een vroeg bloeiend ras met een vrij lange bloeiperiode. De laatste jaren komen echter ook diverse (veelal geelvlezige) vrouwelijke rassen op de markt die worden gerekend tot de soort Actinidia chinensis. Omdat planten van de soort Actinidia chinensis gewoonlijk vroeger bloeien dan die van de soort Actinidia deliciosa, is ‘Matua’ niet geschikt als bestuiver voor de meeste van deze vrouwelijke Actinidia chinensis-rassen.

De plant van ‘Matua’ staat in FruitLent in het hart van de pergola en is daarmee de belangrijkste bestuiverplant. In aanvulling staan er aan de rand van de pergola nog twee andere bestuiverplanten. Door het planten van verschillende bestuiverplanten wordt de oogstzekerheid van de vrouwelijke planten vergroot, vanwege spreiding van bloeitijdstippen en risico op uitval van één van de bestuiverplanten.

De plant werd in het voorjaar van 2006 in FruitLent geplant en bloeide hetzelfde jaar al rijkelijk.