Rasbeschrijving kiwi's
Hongyang
Ook bekend als ‘Rainbow Red’, ‘Hongyang 1’, ‘Red Sun’ en ‘Red Sun 1’.
(Rode Zon is de letterlijke vertaling van ‘Hongyang’).
Dit ras is door Chinese onderzoekers geselecteerd uit zaden die in 1984 in Chengdu (Sichuan Provincie, China) in het wild werden verzameld van de soort Actinidia chinensis var. rufopulpa. Uit de verzamelde zaden werden in totaal 3.213 vitale planten opgekweekt voor verdere waarnemingen. Van deze planten gingen er vervolgens 921 vruchten dragen. Eén van deze 921 planten werd vervolgens uitgeselecteerd vanwege de fraai gekleurde rode rand in het vruchtvlees. Vanaf 1987 tot 2000 werd de geselecteerde plant vegetatief vermeerderd en op diverse locaties uitgetest. Omstreeks 2006 werd de selectie geïntroduceerd door Sun Rising Development (Agriculture) Limited. Het ras is diploïd (2x = 2x = 58).
In Nieuw-Zeeland wordt dit kiwiras door ENZA Limited (onderdeel van Turners and Growers) inmiddels ook commercieel geteeld en worden de vruchten op de markt gebracht onder de merknaam ENZARed ®. Het zal dus een kwestie van tijd zijn voordat de vruchten van ‘Hongyang’ gemeengoed zijn geworden in de winkelschappen.
Door de beschreven afstamming behoort het ras ‘Hongyang’ derhalve tot de soort Actinidia chinensis en is daarmee één van de weinige rassen in de kiwi-aanplant van FruitLent die tot deze botanische soort behoort. Zoals gebruikelijk is bij deze botanische soort, hebben de planten van ‘Hongyang’ vrijwel onbehaarde takken, bladeren en vruchten. De schil van de vruchten is behoorlijk gevoelig voor schuurschade en kan daardoor lelijke plekken vertonen.
De groei van de plant is middelsterk (ongeveer vergelijkbaar met het bekende ras ‘Hayward’). De bloesems zijn aan de kleine kant en de bloeitijd valt zeer vroeg. Hierdoor zijn de klassieke mannelijke rassen van de soort Actinidia deliciosa (zoals ‘Matua’) niet geschikt voor de bestuiving van ‘Hongyang’. Voor de bestuiving moet derhalve een zeer vroeg bloeiend mannetje van de soort Actinidia chinensis worden gebruikt. Zelfs het mannelijke ras ‘Belén’ bloeit voor de bestuiving van ‘Hongyang’ te laat. De planten van ‘Hongyang’ kunnen zeer vruchtbaar zijn, waardoor vruchtdunning mogelijk gewenst is.
De vruchten van ‘Hongyang’ hangen aan korte stelen aan de plant en zijn redelijk groot (circa 60-80 gram) en hebben een cylindrische hoekige vorm die aan de onderzijde iets breder uitloopt. Ze hebben aan de onderzijde een holrond uiteinde. De vruchten hebben lichtgroen tot geel gekleurd vruchtvlees met rondom de witte kern een zeer fraai rood verkleurde rand (op de plaats waar de zaden zich in het vruchtvlees bevinden). Daarmee is dit ras een echte nieuwigheid, aangezien dit kenmerk tot nu toe niet voor komt in commerciële rassen. De rode kleur is gebaseerd op anthocyanine en is niet erg stabiel; de mate van roodverkleuring kan dus variëren al naar gelang de omstandigheden.
Het vruchtvlees heeft een hoog gehalte aan vitamine-C en heeft een hoog suikergehalte. Door het bijzondere aroma doet de smaak wel denken aan dat van andere tropische vruchten. De houdbaarheid van geoogste vruchten is beperkter dan de tot nu toe commercieel gangbare rassen.
Volgens literatuurgegevens rijpen de vruchten van ‘Hongyang’ relatief vroeg, waardoor het waarschijnlijk ook in Nederland mogelijk moet zijn om de vruchten aan de struik te laten rijpen. Veel ervaringen onder Nederlandse omstandigheden zijn echter nog niet beschikbaar.
De planten van ‘Hongyang’ houden niet van te hoge temperaturen in de zomer. Zowel de groei van de planten als de ontwikkeling van de vruchten kunnen dan te sterk geremd worden. Ook kan de weinig stabiele rode verkleuring in het vruchtvlees dan verloren gaan.
Het ras ‘Hongyang’ was in Fruitlent aanvankelijk aanwezig doordat op 26 mei 2012 door middel van spleetenting een ent op de reeds aanwezige struik van ‘Starella’ werd geënt. De uit die enting gegroeide tak zou in het voorjaar van 2013 voor het eerst bloeien. Echter: de bloemknoppen vielen vlak voor de bloei door onbekende oorzaak af. De opvolgende jaren bloeide de tak van ‘Hongyang’ wel, doch bleek deze elk jaar vroeger te bloeien dan de mannelijke bestuiver ‘Belén’, waardoor steeds opnieuw weinig of geen vruchtzetting plaatsvond. Daarom is hierboven tijdelijk (en met toestemming) een foto geplaatst die afkomstig is van de bekende Belgische Actinidia-verzamelaar Christian de Kezel. In het voorjaar van 2019 bleek dat de geënte tak van ‘Hongyang’ niet meer wilde uitlopen, waardoor dit bijzondere ras met ingang van voorjaar 2019 meer in de collectie van FruitLent aanwezig was. In het najaar van 2020 hebben we een nieuwe plant van ‘Hongyang’ weten te bemachtigen (weliswaar onder een andere naam, maar we zijn er vrij zeker van dat het om een ‘Hongyang’ gaat); deze is op 22 mei 2021 in de collectie erbij geplant.
Omdat reeds eerder is gebleken dat het mannelijke ras ‘Belén’ te laat bloeit, zoeken wij nog wel steeds een een vroeger bloeiende mannelijke bestuiver, waarmee de ‘Hongyang’ en ook ‘Soreli’ tijdig kunnen worden bestoven.